یادداشت های روزانه

- خب! اون ایده هه رو یادتونه که اول ترم میخاستم پنجره های مدرسه ام رو طوری طراحی کنم که توپ بچه ها که خورد بهشون نشکنه؟

- خب اره ...
- واسش یه راه حل پیدا کردم! یه نوع متریال جدید اومده جنسش این جوریه که ...
- خب من فکر میکردم مساله ات رو میخای این طوری حل کنی که مثلا یه دیوار مشبک شاید با ساز و کار مکانیکی شاید با یه کم جلو عقب بردن یا اصلا یه جور دیگه نورگیری کلاس ها رو تامین کردن! این متریالی که گفتی اصلا به دلم چسبید!
- وا مگه فرقی میکنه؟ متریاله بده؟
- خوبه ولی یه کم مثل این فیلم هالیوودیاست! ولی من از فیلمای چینی بیشتر خوشم میاد ...

اون متن بالایی که خوندین خلاصه ی یه ربع تو سر و کله ی هم زدن من و یکی از بچه های کلاس طرح دو بود. :) چند وقت قبل حول و حوش دو ماه پیش توی شبکه 4 یه مستند پخش می کرد که توش جکی چان فرق فیلمای اکشن خودش رو با فیلمای آمریکایی هالیوودی توضیح میداد پشت صحنه ی کارای جکی چان پر از حقه و کلک و دیتیلای خلاقانه ی جور وا جور بود تا مخاطب فکر کنه مثلا فلان جا منفجر شد، فلانی از پشت بوم پرید رو زمین، یکی دیگه پرواز کرد! در حالی که همین کارا توی هالیوود با تکنولوژی های جدید خیلی راحت تر انجام میشد. واسه چینی ها این تکنلوژی ها هزینه ی زیادی داره.

به نظرم فقط بحث هزینه نیست! فرق فیلمای اکشن جکی چان با فیلمای اکشن هالیوود درست مثل فرق هنرهای رزمی شرق با ورزشایی مثل بوکس است. یکی هنر و ظرافت و ... است اون یکی قدرت و تکنلوژی و ... (1)

یه مدتی هست دارم روی تکنلوژی فکر میکنم و کتاب میخونم یکی از چیزای جذابی که تا حالا پیدا کردم موضوع پوشیدگی توی تکنلوژی جدید هست! اغلب برای سهولت مصرف، پیچیدگی فرایند تولید و دانشی و خلاقیتی که در طراحی محصول به کار رفته پوشیده می شه تا مصرف کننده با زدن یه دکمه همه کار رو انجام بده! به همین دلیل دانش و خلاقیتی که در طراحی محصول تولید شده، بین مصرف کننده ها توزیع نمیشه. این طوری محصول به مثابه ی یه دستور! برای مصرف کننده ظهور پیدا میکنه(2). این قضیه توی محصولات نرم افزاری بیشتر دیده میشه مثلا وقتی شما از کل فرایندی که اون پشت توی نرم افزار برای تولید فرم اتفاق می افته فقط یه دکمه رو میبینین! بنابراین از منطق رایانه توی فهم فرم ها محروم میشین و نمیتونین مستقیم با این منطق رایانشی درگیر شین و راه های دیگه ای بجز extrude و blend و ... کشف کنین. (3) این طوری همه ی حض و کیف خلاقیت و حل مساله و لذت تولید راه حل ها و علم جدید، واسه مسئول طراحی اون متریال خاص می مونه و مصرف کننده که این جا معمار اون مدرسه یا بچه هایی که توی اون مدرسه درس میخونن هستن، چیزی از اتفاقی که داره می افته نمی فهمن.

بعد کلاس مراتب اجرایی با دکتر فرضیان به جهان مکانیکی خیلی علاقه مند شدم. وقتی به چرخ دنده ها، اهرم ها و ... نگاه میکنی حتی اگه توی فرایند طراحی، خلاقیت و تولید علم مربوط به این محصول نبوده باشی باز هم میتونی توی راه حل شریک شی! چرخ دنده ها بهت اجازه میدن منطقشون رو بفهمی و ازین طریق ایده، خلاقیت و علمی رو توی مرحله ی طراحی تولید شده رو در مرحله ی مصرف بین مخاطبانشون توزیع می کنن و حتی بیشتر ادم رو تحریک به تولید و ایده پردازی و بازی با چرخ دنده ها می کنن.

درست در نقطه ی مقابل جهان الکتریکی خیلی پوشیده تره! یا حداقل من ازش سر در نمیارم اینطوری تنها ارتباط و تعاملی که میتونی با یه ابزار برقی برقرار کنی مصرفشه! نه تعمیر و تغییر و حتی اختراع یه چیز جدید!

پی نوشت ها:

1. خیلی با بی احتیاط دارم از هنر و تکنولوژی استفاده میکنم، یکی از بهترین جاهایی که میشه فرق این دو تا رو مطالعه کرد بخش اول این کتابه:

         "معرفت شناسی آثار صناعی، جست و جویی در مفهوم فن و هنر"، اسماعیل بنی اردلان، نشر سوره

2. "مارکس و تکنولوژی: نگاهی انتقادی به اندیشه های مارکس در زمینه سرمایه و تکنولوژی" ، محسن قانع بصیری، نشر؟
   
3. این کتاب یه مقدمه و پیشگفتار خیلی خوب داره در مورد تاثیری که ابزارای دیجیتالی توی طراحی معماری میذارن حتما بخونین:

         " فرم بیانگر: رهیافتی مفهومی به معماری رایانه ای"، کستاس ترزیدیس، ترجمه کاوه بذرافکن و دیگران، نشر کتابکده ی کسری

4. حتما به این یه نگاهی بندازین یه فیلم کوتاه داره که جالبه:
   

 http://cyberneticzoo.com/walking-machines/1948-9-bimbo-the-mechanical-elephant-prototype-maurice-radburn-british/