طراحان چگونه می اندیشند؟!
معرفی کتاب طراحان چگونه می اندیشند از برایان لاوسن (1)
"توجه به اندیشیدن به مثابه ی مهارت (به جای موهبت)، اولین گام
برای انجام دادن کاری در جهت بهبود آن مهارت ]و البته موهبت[ است."
ادوارد دی بونو – عملی اندیشیدن
(به نقل از طراحان چگونه ... صفحه ی 3)
در مقام طلب!
امروز قصد داریم کتابی رو معرفی کنیم که در این چند ترم تحصیلمان (که کم کم باید بگیم سالهای تحصیلمان) خیلی اوقات با آن حشر و نشر داشتیم و داریم از معرفی و اولین برخوردمان با کتاب در طرح یک گرفته تا صحبت اخیر دکتر مردمی در کلاس و راه به راه دیدن اسم مولف کتاب در مقالات و نشریات و ...
همه و همه باعث شدند تا مرتب به این کتاب رجوع کنم به جرات می تونم بگم این کتاب اولین کتاب تاثیرگذاری بود که در معماری خاندم و بعد این که چند ترمی (از ابتدای ورود تا اواخر مقدمات 2) بود که خلاصه دلمان با معماری صاف نمی شد و همش درگیر این بودیم که چرا معماری اون چیزی نیست که فکر می کردم و خلاصه چه غلطی بود کردیم ...! بالاخره این کتاب راهی رو به روی من باز کرد که فکر می کنم اگر نبود تا حالا ما نیز در خدمت معماری نبودیم! و البته که همه ی این ها ر مدیون استاد خوبم دکتر جهان بخشم.
و اما چند نکته درباره ی نویسنده
(و البته کمی هم عنوان مکرر "معرفی کتاب از زبان خود نویسنده!")
خوب در مورد لاوسن این که هم روانشناسی خوانده و هم معماری و به قول خودش در طول سابقه ی تدریس طولانی مدت (که البته نصف سابقه ی تدریس خیلی از اساتید ما هم نمی شود!) باید گفت همه ی این سال ها مثل یه مریض! به جان بچه های معماری طراحی صنعتی و حتی معماران حرفه ای افتاده و در باره ی روش طراحی و روش تفکرشان تحقیق کرده.
"کتاب حاضر ... درباره ی موضوعات مربوط به فرایند طراحی مساله ها و راه حل های طراحی و تفکر طراحانه است ... مسیری که من و گروه پژوهشی ام طی حدود 25 سال گذشته طی کرده ایم ما را قادر می سازد که طراحان را به شیوه های گوناگون مطالعه و بررسی کنیم. ما از تجربیات آزمایشگاهی، مشاهده ی طراحان حین کار، ابداع روش ها و فنونی برای استفاده ی طراحان و نیز مصاحبه با طراحان و ... استفاده کرده ایم"
قسمتی از مقدمه ی مولف بر چاپ سوم کتاب
بارنز والیس تا حدودی اسطوره ی ما!
"بارنز والیس شاید معروفیت خود را بیشتر مدیون بمب اختراعی زمان جنگ باشد که در فیلم سد شکن جاودانه شد. ... در هر حال دستاورد های دوره ی فعالیت او با زنجیره ای از طرح های بدیع هوانوردی شامل هواپیما، بالن موتور دار و بسیاری موارد کوچککتر دامنه ی وسیع تری یافت. با این حال بارنز والیس در 16 سالگی درآزمون ورود به دانشگاه در لندن مردود شد! به نظر می رسد که احتمالا این جریان نتیجه ی آموزش وی به شیوه ی اکتشافی (heuristic education) در بیمارستان کریست باشد که دانش آموزان خود را برای چنین آزمون هایی آماده نمی کرد، بلکه بیشتر می خواست به آن ها فکر کردن بیاموزد. بارنز والیس به خاطر می آورد که "هیچ چیز نمی دانستم مگر چگونه فکر کردن را، چگونه دست و پنجه نرم کردن با یک مساله را و دست برنداشتن از آن تا رسیدن به راه حل را"بعدها بارنز والیس اولین دوره ی دانشگاهی خود را در طول 5 ماه !! به پایان برد."
قسمتی از پیشگفتار کتاب به قلم مولف
این که این بخش به نسبت بلند از کتاب را عینا از کتاب این جا آوردم صرفا به خاطر معرفی کتاب بود!! تمام سعی کتاب بر این است که کمک کند تا بهتر و همه جانبه تر بیندیشیم (دقت کنید قرار نیست اصلا با فرمول های خشک و دقیق که روشی را توصیه کنند مواجه شویم بلکه در این کتاب بیشتر با نوعی کاتالوگ جامع از همه ی تجارب معماران در باره ی چگونه اندیشیدن در باره ی طراحی روبرو می شویم یعنی فرصت شاگردی جمع کثیری از طراحان بزرگ!
هشدار!!: اول غرق شوید بعد سراغ مربی شنا را بگیرید!
به هر حال چون وظیفه ی مبری شدن از هر شائبه ای رو بر دوشم حس می کنم باید بگم که همیشه گفتم و رویه ام هم همین بوده و هست که اول باید طراحی کرد و بعد درباره ی طراحی خواند!! جدا اول باید چند داستان نوشت و بعد کتاب "اصول داستان نویسی" به دست گرفت.
"با ذهنی پر از توصیه ها ]و آموزش های گام به گام در مورد چگونه به دست گرفتن و نواختن موسیقی[ نمی توان قادر به... ]نواختن[ موسیقی شد در مورد طراحی نیز جنین است. هر چه کمتر به شیوه ی کار خود فکر کنیم کار را بهتر انجام می دهیم"
طراحان چکونه ... ص 13
هر چند حالا دیگه انگ مرید لاوسن شدن به ما چسبیده اما باید بگم به نظر من هر قدر این صحبتهای بالا در مورد دانشجویان سال پایینی درسته در مورد بچه های طرح یک به بعد به نظرم غلطه.(2) به نظرم و تنها به عنوان یه نظر شخصی خوندن این کتاب برای بچه های قبل از طرح اصلا که خوب نیست شاید هم مضر باشد اما برای امثال ما پیرپاتال های طرح دو و سه ای البته خیلی هم لازمه!!
برای دوستان مثل خودمان تنبل!
یا شاید چند بخشی که باید قبل از مرگ خواند!
نمی دانم این کتاب هم در آن لیست چندین و چندتایی کتب قبل مرگی (زبانشان لال!) قرار خواهد گرفت یا نه!؟ اما فکر می کنم حال و حوصله هم که نداشتید حتما این چند بخش را ورق بزنید:
ویژگی های مساله های طراحی ص140 تا146 پایان ویژگی های فرایند طراحی
161 تا 170 به خصوص تفکر واگرا و هم گرا
170 تا 186 هم به تفکر خلاق پرداخته به خصوص آنجاهایی که از معماران معروف صحبتی آورده واقعا جالبند.
بخش راهبردهای طراحی از مولد اولیه به بعد - صفحات 229 تا242
قسمت فوت و فن های طراحی 242 تا پایان همین قسمت
قسمت دام های طراحی
قسمت طراحی با دیگران هم مخصوص دوستان شاغل!
سخن آخر
گرچه من این جا کمی غیر متعارف کتاب را معرفی کردم و شاید هم از نظر خیلی از دوستان اصلا چیزی از کتاب معرفی نکردم باید بگم خوب حداقل سعیم را کردم!
و اما نوبت نوبت هرچه هم که باشد در این سخن آخر می خواهیم گنده گی کنیم و همان طور که امام عزیزمان(ره) گفت اگر می خواهید ما را بشناسید بروید و داستان عاشورا را بخوانید (نقل به مضمون) می خاهیم بگوییم (و البته بارها و بارها قبلا موقع سر و کله زدن با دوستان رشته های دیگر هم گفته ایم) که اگر می خواهید ما (طراحان) را بشناسید بروید و (شما رو به همه ی مقدسات قسم) این کتاب را بخوانید!
پانویس ها:
1- عنوان کامل کتاب اینه:"طراحان چگونه می اندیشند ابهام زدایی از فرایند طراحی- مولف:برایان لاوسن –ترجمه:دکتر حمید ندیمی-انتشارات دانشگاه شهید بهشتی که البته اخیرا دو سه تا انتشارات و مترجم دیگه هم اقدام به انتشارش کردن که چندان چنگی به دلم نزد و فکر می کنم این بهترین ترجمه و نشر کتاب باشه.
2- البته جملات بالا نه جملات صفحه ی 13 کتاب که بعدا خودتان به نیت شوم ما در تحریف صحبت های لاوسن با دو تا کروشه و سه تا نقطه پی خواهید برد!
مطالب مرتبط دیگر دست-انداز:
پرونده ی لاوسنیسم در دفتر یا معماران چگونه نشریه میبندد؟!
معرفی سایر کتب در دست-انداز:
وقتی اتوبوس کانت و دکارت چپ کرد! - (در معرفی پدیدارشناسی مکان-دکتر پروین پرتوی)
معرفی طراحان چگونه می اندیشند؟! - (برایان لاوسن)
معرفی کتاب تکه انگاری فرایندی در طراحی معماری - (دکتر ادیبی)
معرفی کتاب شهر درخت نیست - (کریستوفر الکساندر)
معرفی: تحقیق در معماری گذشته ی ایران - محمدکریم پیرنیا
معماری اسلامی یا معماری مسلمانان؟ (معرفی کتاب تاملات در هنر و معماری-مهندس نوحی)
بعضی کتاب ها عقیم اند! (نقدی بر کتاب نیارش دکتر معماریان)
یک معرفی نیم بند از سازه در معماری (سازه در معماری-دکتر گلابچی)
معرفی: چند کتاب خوب معماری به مناسبت نمایشگاه بین المللی کتاب
کنکور کارشناسی ارشد معماری – چند تجربه
هم چنین مطالب مرتبط با فرایند طراحی و process design کتاب معماری، معرفی کتاب، هم میتونید ببینید :)
