درباره دفتر فرح و نقش آن در هنر معاصر ایران
در جمع بندی فعلی ام میتوانم این چند خط را بنویسم. این ک نقش دفتر فرح را در فضای هنر معاصر و ... باید ذیل اتفاقات کلان تری دید:
- جنگ سرد و هراس امریکا از نفوذ کمونیسم در کشورهای درحال توسعه
- گفتمان انقلاب سفید و انقلاب شاه و مردم
- تلاش فکری دفتر فرح پهلوی در دهه پنجاه برای پیوند ایرانیت و مدرنیته و اسلام و خوانشی نو از این سه (؟!)
منابع موجود را میتوان چند دسته کرد اما عجالتا این ها به ذهنم میرسد:
- مطالعات دانشگاه ام ای تی و ... برای توسعه در ایران در دوران پهلوی
- منابع جسته گریخته اما دست اول از تاریخ شفاهی، کتاب های خودنوشت افراد کلیدی در دوران پهلوی و ... که باید مطالب مرتبط از ان ها استخراج شود
- اسناد دسته اولی مثل اسناد و نامه نگاری های دفتر فرح که مطالعه در ان ها میتواند بسیار مفید و بدیع باشد
- مرور مطالعات مرتبط با نهادهای مشابه مثل انگیزه های شکل گیری انجمن شاهنشاهی حکمت و فلسفه و یا پروژه جاویدان خرد و ...
احتمالا نهادهایی مثل حوزه هنری و ... بعد از انقلاب سعی داشتند از چنین الگویی پیروی کنند. یا مثلا سازمان سینمایی اوج
برخی تجارب جسته گریخته در معماری هم داریم، ظاهرا حمایت از میرمیران، شریعت زاده و ... را هم میتوان ذیل رابطه حکومت با هنر و معماری بررسی و واکاوی کرد.
در ادامه برخی از منابع را فهرست کرده ام:
منحصرا روی پروژه هنرهای معاصر:
کتاب «شهبانو و من»؛ روایت آشنایی مورخ آمریکایی با شهبانو فرح پهلوی و گردآوری گنجینه موزه هنرهای معاصر
yun.ir/f09yx
صدای آمریکا، فروردین 1400
کتاب "ایران مدرن: شهربانوی هنر"
yun.ir/n2xif6
صدای آمریکا، مرداد 1400
کتاب "باغی میان دو خیابان"
روایت کامران دیبا از همکاری با دفتر فرح
yun.ir/6jst9f
بی بی سی، اردیبهشت 89
شهرکتاب، باغی میان دو خیابان
yun.ir/adejz7
برخی هنرمندان که در دفتر فرح بودند:
ایدین اغداشلو نیز ظاهرا مدتی مشاور خرید اثار هنری برای موزه هنرهای معاصر بوده
پرویز تناولی / احتمالا یکی از نمونه های حمایت هنری دفتر فرح
yun.ir/gnfn25
فرح و اثار باستانی ایران
باند مافیای اثار باستانی و ...
yun.ir/b6z259
تحلیلی از شیوه مدیریت فضای هنری در دوره پهلوی توسط ساواک
نقد و اتفاقا دیدگاهی منفی از اثر اقدامات پهلوی و فرح دیبا بر کیفیت اثار هنری با تمرکز بر هنر تئاتر
yun.ir/q3fqy5
فارس نیوز، تیر 99
دفتر فرح مسایل کلی:
فهرستی از نهادهای ایجاد شده تحت سرپرستی فرح
yun.ir/xlf999
سازمان دفتر فرح و گزارش های پراکنده در مورد دفتر فرح
yun.ir/981gcc
روایت نسبتا خوبی از نقش فرح و هدف او از اقدامات هنری فرهنگی و ... استناد به منابع مختلف
yun.ir/pl7u4c
فرح پهلوی بنیانگذار نهادهای موازی در ایران، رویداد 24، اسفند 98
سندی مبنی بر شایعات حول دفتر فرح در مهرماه 57، یک نامه اداری
yun.ir/57jy51
خانواده فرح و سمت هاشون از جمله کامران دیبا و سایرین با استناد به اسناد
yun.ir/96iv28
موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
برخی اشخاص کلیدی:
موسسه تحقیقات اجتماعی احسان نراقی
و نقش نراقی در سلطنت پهلوی و ...
yun.ir/zgismc
ایرنا، اذر 95
کتاب "چون اسفنج نرم، بازشناسی نقش دکتر احسان نراقی در حاکمیت پهلوی دوم" ، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
تاریخ شفاهی، احسان نراقی
yun.ir/l332b1
تحلیلی از تفکرات دکتر نصر
سبک فکری و زیست سیاسی نصر از زبان شاگرد پیش از انقلاب او
yun.ir/hi85q1
کتاب "دولتمرد چهارم"، زیست نامه و اندیشه سیاسی سید حسین نصر
yun.ir/kbrwha
کتاب "حکمت و سیاست" جلد نخست تاریخ شفاهی و تصویری ایران معاصر، حسین دهباشی
yun.ir/b1a17
تاریخ شفاهی، سید حسین نصر
yun.ir/tutvw9